NADLEŚNICTWO BOBOLICE
Zasięg administracyjny Nadleśnictwa, zbliżony do obecnego,
został określony Zarządzeniem nr 27
Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych z 1.10.1984 roku.

Obręb Bobolice


    Po II wojnie światowej, Nadleśnictwo Bobolice utworzone zostało jako jednostka administracyjna w 1945 r. W 1973 roku, w związku z reorganizacją jednostek administracyjnych Lasów Państwowych, z terenu Nadleśnictwa Bobolice wyodrębniono obręb Bobolice, który wszedł w skład wieloobrębowego Nadleśnictwa Bobolice. Kolejne rewizje urządzania lasu w latach 1975, 1989 i 1998 ustaliły powierzchnię obrębu na 9691,38 ha - w tym 8486,43 ha powierzchni leśnej.

Obręb Kurowo

    Nadleśnictwo Kurowo powstało w 1946 r. i miało powierzchnię 6571 ha, z czego 2750 ha było prywatną własnością obszarniczą i włościańską. Podobnie, jak w obrębie Bobolice, o sposobach zagospodarowania lasu można wnioskować tylko po ich powojennym stanie. W 1973 r. Nadleśnictwo Kurowo uległo likwidacji i zostało włączone do Nadleśnictwa Bobolice jako obręb Kurowo. Kolejne rewizje urządzania lasu, w tym ostatnia w 1998 r., ustaliła powierzchnię obrębu na 8739,58 ha, w tym 7918,97 ha powierzchni leśnej.
    Obecnie powierzchnia Nadleśnictwa wynosi 18.682,13 ha, w tym 16.974,43 ha powierzchni leśnej.
    Nadleśnictwo Bobolice wchodzi w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinku. Położone jest we wschodniej części województwa zachodniopomorskiego. Leży na terenie trzech powiatów:

  • Koszalin (gminy: Bobolice, Manowo, Polanów - 1671,38 ha),

  • Szczecinek (gminy: Biały Bór, Szczecinek, Grzmiąca - 1866,24 ha),

  • Białogard (gmina Tychowo - 44,51 ha).

    Teren Nadleśnictwa należy do zlewni rzek Przymorza i położony jest głównie w dorzeczu rzeki Radew. Zachodnia część obrębu Bobolice przynależy do dorzecza rzeki Parsęty.
    Pokrywa geologiczna oraz ukształtowanie jej powierzchni jest efektem działalności lądolodu i jego wód roztopowych. W obrębie Bobolice przeważa teren falisty. Tylko w północno-zachodniej części leśnictwa Zarzewie i południowo-zachodniej leśnictwa Dziupla, wzdłuż rzeki Trzebiegoszcz, występuje teren pagórkowaty, pocięty licznymi wąwozami i jarami. W obrębie Kurowo rzeźba terenu jest bardzo zróżnicowana. W leśnictwach Lubowo i Olkowo teren jest silnie pofałdowany, a w leśnictwach: Wrzosowiec, Karczyn i Sarnowo przeważa teren równinny. Obszar na południe od rzeki Radew to tereny silnie pagórkowate i wzgórzowe.
    Gleby Nadleśnictwa w przeważającej większości wykształciły się z piasków i glin polodowcowych. Dominującymi są gleby brunatne, stanowiące 60% powierzchni Nadleśnictwa. Pozostałe to gleby rdzawe, torfowe, bielicowe oraz murszowe. Cieki wodne i jeziora nie wpływają w zasadniczy sposób na zasobność w wodę terenów leśnych, za wyjątkiem obszarów położonych w dolinach.
    W obrębie Kurowo rzeźba terenu jest bardzo zróżnicowana. W leśnictwach Lubowo i Olkowo teren jest silnie pofałdowany, a w leśnictwach: Wrzosowiec, Karczyn i Sarnowo przeważa teren równinny. Obszar na południe od rzeki Radew to tereny silnie pagórkowate i wzgórzowe.
    W Nadleśnictwie Bobolice wyodrębniono na podstawie decyzji Ministra OŚZNiL z 10.08.1999 r. następujące grupy lasu i kategorie ochronności ( grunty leśne zalesione i nie zalesione ):
 
  Rezerwaty - 9,46 ha  
  Lasy ochronne - 3472,04 ha  
 

- glebochronne

  - 146,82 ha  
 

- wodochronne

 - 2685,27 ha  
 

- wodochronne w strefie ujęć wody

 - 467,81 ha  
 

- lasy stanowiące ostoje zwierząt

 - 132,65 ha  
 

- drzewostany nasienne

 - 39,49 ha  
  Lasy pozostałe (wielofunkcyjne) - 12923,90 ha  

    Przeważającym gatunkiem lasotwórczym w Nadleśnictwie jest sosna, zajmująca 47,2% powierzchni. Jej udział jest znacznie wyższy w obrębie Kurowo (61,3%). Sosna tworzy drzewostany lite oraz mieszane z bukiem, dębem, brzozą, świerkiem i olchą. Drugim ważnym gatunkiem lasotwórczym jest buk (obręb Bobolice - 25,3%). Buk panuje na siedliskach LMśw i Lśw. Najcenniejsze buczyny są w leśnictwach: Łanki, Ruda, Dziupla i Chlebowo.
    Według stanu na 1.01.1999 r. drzewostany Nadleśnictwa Bobolice mają następujące charakterystyki:

  • przeciętna zasobność - 184 m3/ha

  • przeciętny wiek - 55 lat

  • przyrost przeciętny - 3,34 m3/ha

  • przyrost bieżący roczny - 5,93 m3/ha

    Lasy Nadleśnictwa Bobolice są stale narażone na szkody ze strony czynników abiotycznych i biotycznych. Sprzyja temu duży udział gruntów porolnych, warunki meteorologiczne i w obrębie Kurowo monokultury gatunków iglastych. Starając się ograniczyć do minimum możliwość wystąpienia szkód w Nadleśnictwie wprowadza się dużą ilość gatunków biocenotycznych i fitomelioracyjnych, prawidłowo i terminowo wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, dba o właściwą rotację drewna.
    Przejmowanie i zalesianie gruntów porolnych zmusza do zwalczania pędraków przez stosowanie zabiegów chemicznych i utrzymywanie w czarnym ugorze zapędraczonych gleb. W celu prognozowania populacji szkodników owadzich na szerszą skalę stosowane jest wykładanie pułapek klasycznych i feromonowych oraz wycinanie drzew zasiedlonych. O skuteczności tej metody świadczy utrzymująca się tendencja spadkowa udziału posuszu w pozyskanej grubiźnie.
    Co roku zwiększa się też powierzchnia objęta zwalczaniem grzybów przy użyciu preparatu PG-IBL. Ogranicza się cięcia na gruntach porolnych w okresie zarodnikowania grzybów (34% gruntów). Od 1993 r. wzrosły gwałtownie nakłady na ochronę lasu przed zwierzyną. Oprócz zwiększającej się co roku powierzchni upraw zabezpieczanych chemicznie oraz mechanicznego (osłonki, paliki) zabezpieczania szczególnie cennych gatunków, wzrosła powierzchnia grodzonych upraw.
    Dbając o pożyteczną faunę szeroko stosowana jest ogniskowo-kompleksowa metoda ochrony lasu. Corocznie zakładanych jest kilka remiz, wywiesza się budki lęgowe dla ptaków i schrony dla nietoperzy oraz grodzi się mrowiska.
    W obrębie Bobolice zlokalizowana jest stała powierzchnia obserwacyjna, tzw. punkt monitoringu biologicznego, gdzie dokonuje się rejestracji zmian zachodzących w środowisku. Istotnych szkód od przemysłu nie stwierdzono i całość lasów zaliczona jest do strefy wolnej od uszkodzeń.
Gospodarowanie zwierzyną leśną i zagospodarowanie łowieckie w Nadleśnictwie Bobolice prowadzone jest przez 6 kół łowieckich na terenie 9 obwodów łowieckich.
    Inwentaryzacja zwierzyny wykonana na dzień 31.03.2000 r. wykazała następujące stany zwierzyny: jelenie - ok. 625 szt., sarny - ok. 1045 szt., dziki - ok. 610 szt., zające - ok. 450 szt., lisy - ok. 460 szt., kuny - ok. 180 szt., kuropatwy - ok. 165.
    Pozyskanie zwierzyny odbywa się zgodnie z zasadami gospodarki hodowlano-łowieckiej. Udział kół łowieckich w kosztach ochrony lasu przed zwierzyną spowodował większe zainteresowanie się myśliwych zagospodarowaniem łowieckim obwodów. Nastąpiło zwiększenie powierzchni poletek, ilości urządzeń łowieckich i wykładanej karmy:

  • poletka łowieckie - 486 ha (zerowe, zgryzowe, łąki śródleśne zagospodarowane, produkcyjne),

  • urządzenia łowieckie - 798 szt. (paśniki, magazyny, lizawki, ambony).

    Projektowane jest również utworzenie Szczecinecko-Polanowskiego Parku Krajobrazowego, którego celem jest ochrona form młodoglacjalnych. Park obejmuje olbrzymią pradolinę, różnorodne genetycznie i krajobrazowo jeziora, utwory morenowe, płaszczyzny zandrowe itp. Park ten będzie kolejnym ogniwem w łańcuchu parków łączących najcenniejsze obszary Pojezierza z podobnymi obszarami nadmorskimi.

Pomniki przyrody

Na gruntach Nadleśnictwa są trzy pomniki przyrody:

  • sosna zwyczajna - wiek 200 lat, obwód 330 cm, wysokość 27 cm

  • głaz narzutowy - obwód 930 cm, wysokość 1,2 m

  • głaz narzutowy - obwód 790 cm, wysokość 1,1 m

    Na gruntach innej własności w zasięgu administracyjnym Nadleśnictwa Bobolice zarejestrowanych jest 14 pomników przyrody.
    Są to pojedyncze drzewa, grupy drzew, aleje i głazy narzutowe. W najbliższym czasie przewiduje się zarejestrowanie następnych 38 pomników przyrody.

Opracowanie: mgr inż. Janusz Koczkodaj
mgr inż. Hubert Napierała


POWRÓT