Propozycja nowelizacji ustawy łowieckiej, wg prof. Bogusława Bobka Dlaczego należy nowelizować ustawę łowiecką? W Polsce zwierzęta łowne są własnością całego narodu. Decyzje dotyczące prowadzenia gospodarki łowieckiej powinny zapadać na różnych szczeblach administracji państwowej, która jest kontrolowana przez społeczeństwo poprzez wybory do parlamentu i senatu. Obecnie obowiązująca ustawa przekazała uprawnienia administracji państwowej Polskiemu Związkowi Łowieckiemu, które jest stowarzyszeniem myśliwych. W rezultacie obecnej ustawy społeczeństwo straciło kontrole nad prowadzeniem gospodarki łowieckiej w Polsce. Organy Polskiego Związku Łowieckiego nie posiadają odpowiedniego potencjału merytorycznego do kreowania polityki łowieckiej. Świadczą o tym aktualne kryteria pozyskania zwierzyny grubej autoryzowane przez ZG PZŁ jak również dyrektywy wydawane przez ten organ w przeszłości. Gospodarka łowiecka w Polsce znajduje się obecnie w fazie głębokiego kryzysu i niezbędne jest podjęcie zmian ustawowych, które powinny zapoczątkować reformę polskiego łowiectwa. Inicjatywa nowelizacji ustawy łowieckiej Analizując obecny stan polskiej gospodarki łowieckiej oraz szkodliwe efekty obecnie obowiązującej ustawy łowieckiej, część środowiska naukowego związanego z badaniami zwierząt łownych, które już wcześniej protestowało przeciw wprowadzeniu obecnie obowiązującej ustawy łowieckiej (por. list otwarty opublikowany w ŁP 3/2004) zdecydowało się na opracowanie założeń nowelizacji tej ustawy. Zakłada się, iż obecnie w nowej sytuacji politycznej kraju nasza inicjatywa zostanie wykorzystana przez odpowiednie jednostki administracji państwowej podczas prac nad nowym kształtem ustawy łowieckiej. Główne założenia nowelizacji ustawy łowieckiej Proponujemy, aby polska gospodarka łowiecka była oparta na następujących założeniach: Zwierzyna w stanie wolnym powinna zostać własnością całego narodu, a gospodarka łowiecka w obwodach o minimalnej powierzchni 3000 ha byłaby w dalszym ciągu prowadzona przez koła łowieckie na podstawie 10-letnich umów dzierżawczych. Nie przewiduje się możliwości dzierżawienia obwodów łowieckich przez osoby fizyczne. Prawo do polowania może uzyskać osoba fizyczna, która po odbyciu rocznego stażu na terenie OHZ zda egzamin przed komisją, powołaną przez odpowiedniego wojewodę i otrzyma kartę łowiecką. Kartę łowiecką otrzymają również osoby, które są myśliwymi na dotychczasowych zasadach. Myśliwy po otrzymaniu karty nie musi należeć do Polskiego Związku Łowieckiego lub innych organizacji łowieckich. Powyższa zasada dotyczyć powinna kół łowieckich. Minister Środowiska powoła zespół, który opracuje ramowe wytyczne dotyczące zasad prowadzenia gospodarki łowieckiej (odstrzał strukturalny, selekcyjny, normy zagęszczeń zwierzyny, zagospodarowanie łowisk itp.). Ramowe wytyczne będą następnie modyfikowane w regionach przez zespoły, w skład których będą wchodzili przedstawiciele różnych dziedzin i środowisk. Zespoły takie powinien powołać Wojewoda lub Dyrektorzy Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych. Proponuje się wprowadzić zasadę "sprzężenia zwrotnego". Prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach dzierżawczych będzie rygorystycznie nadzorowana przez personel Lasów Państwowych. Myśliwi będą zobowiązani do zbierania prostych danych dotyczących zwierzyny (np. liczbę tropów na liniach oddziałowych, liczbę zaobserwowanych kuropatw, zajęcy i bażantów podczas przemarszu w środowisku polnym, wyniki z polowań zbiorowych, obserwowane zwierzęta podczas polowań indywidualnych itp.) Zebrane w ten sposób dane byłyby następnie przetwarzane na poziomie Nadleśnictwa (zwierzyna drobna, sarna, lis i inne drobne drapieżniki) w Łowieckich Rejonach Hodowlanych (jeleń, daniel, dzik) oraz na poziomie Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych (łoś). Na poziomie tych trzech jednostek zostanie obliczona inwentaryzacja poszczególnych gatunków oraz plany pozyskania dla odpowiednich obwodów łowieckich. Informacje dotyczące liczebności i pozyskania będą stanowić podstawę sporządzenia planów łowieckich przez koła łowieckie. Tenuta dzierżawna. Tenuta dzierżawna powinna być wyznaczona przez administrację państwową (np. wojewodę) i konsultowana z przedstawicielami Nadleśnictw, kół łowieckich oraz prywatnymi właścicielami gruntów rolnych i leśnych. Przy wyznaczaniu tenuty dzierżawczej należy się kierować stawkami jakie obecnie obowiązują w nowoprzyjętych krajach UE, wysokością szkód wyrządzonych przez zwierzynę w lasach i waloryzacją obwodu łowieckiego. Tanuta dzierżawna powinna być bezpośrednio kierowana do właścicieli gruntów za pośrednictwem Urzędów Gminnych, które odliczałyby tenutę od podatku rolnego i leśnego. Zakłada się, iż część właścicieli gruntów prywatnych z różnych powodów nie zgodzi się, aby polowania odbywały się na ich terenach. Właścicielom takim nie będzie przysługiwała rekompensata za szkody łowieckie. Dlatego niezbędne jest, aby w umowach dzierżawnych wprowadzić termin "całkowita powierzchnia obwodu łowieckiego" (minimalne 3000 ha) oraz "użytkowa powierzchnia obwodu łowieckiego". Nie wyklucza się, iż w trakcie trwania 10-letniej umowy dzierżawczej powierzchnia użytkowa obwodu łowieckiego może się zwiększyć lub zmniejszać. Ośrodki Hodowli Zwierzyny (OHZ) powinny być zwolnione z płacenia tenuty dzierżawnej gruntów stanowiących własność skarbu państwa. Jeśli koło łowieckie nie będzie zainteresowane przedłużeniem umowy dzierżawnej to należy ogłosić przetarg w sprawie dzierżawy obwodu. W przypadku gdyby przetarg nie wyłonił dzierżawcy obwodu do czasu ...............(brakuje fragmentu zdania - jeżeli ktoś posiada prosimy o przesłanie)................. właściwemu Urzędowi Gminnemu do czasu znalezienia w drodze kolejnego przetargu stosownego dzierżawcy. Ośrodki Hodowli Zwierzyny. Należy zweryfikować dotychczasowy status OHZ. Muszą one pełnić rolę promowania najnowszych i efektywnych rozwiązań w gospodarce populacjami zwierzyny. Proponuje się, aby OHZ-ty podzielić na 2 kategorie: A i B. W OHZ należących do kategorii "A" należy prowadzić badania naukowe oraz wdrożenia. Każdy OHZ należący do tej grupy musi mieć podpisaną umowę o współpracy z jednostkami, które zajmują się problematyką badawczo-wdrożeniową w gospodarowaniu populacjami zwierzyny. Działalność OHZ kategorii "A" powinna być zaliczana do działalności podstawowej nadleśnictw. Natomiast OHZ zaliczane do kategorii "B" powinny w gospodarce łowieckiej stosować nowoczesne i sprawdzone rozwiązania planowania łowieckiego. Działalność tych OHZ powinno się zaliczać do działalności dodatkowej nadleśnictw. Każdy z OHZ należący do kategorii "A" i "B" powinien posiadać program działań wraz z metodyką prac akceptowaną corocznie przez odpowiednią Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych. Kontrola pozyskania zwierzyny. Książka rejestrująca wyjścia myśliwego na polowanie powinna znajdować się w leśniczówce położonej w danym obwodzie łowieckim. Po zakończeniu polowania myśliwy wpisuje do książki godzinę wyjścia oraz liczbę oddanych strzałów. Odstrzeloną zwierzynę grubą okazuje pracownikowi nadleśnictwa, który pisemnie potwierdza wykonanie odstrzału. W przypadku samców zwierzyny płowej, myśliwy pozostawia w nadleśnictwie trofeum upolowanego osobnika do wypreparowania lub zabiera go z sobą pod warunkiem opisania przez pracownika nadleśnictwa formy poroża oraz wykonania 3 pomiarów poroża (wysokość każdej tyki oraz rozłogi). Wycena pozyskanych trofeów łowieckich powinna odbywać się w nadleśnictwie i być wykonywana przez komisję powołaną przez nadleśniczego. Łowieckie rejony hodowlane i wieloletnie łowieckie plany hodowlane. Zarówno łowieckie rejony hodowlane (ŁRH) jak i wieloletnie łowieckie plany hodowlane (WŁPH) były tworzone w roku 1997 w dużym pośpiechu i obecnie wymagają znacznych korekt. Pilnym zadaniem jest zweryfikowanie granic ŁRH oraz liczby ŁRH (obecnie jest ich 144). Należy kierować się zasadą, iż powinny one obejmować całoroczne areały bytowania lokalnych populacji zwierzyny grubej, a zwłaszcza jelenia, daniela i dzika. Należy utrzymać zasadę, aby obwody łowieckie całą powierzchnią wchodziły do ŁRH, natomiast niekoniecznie granica RDLP musi wyznaczać granicę ŁRH. W większości ŁRH aktualne liczebności zwierzyny grubej znacznie odbiegają od rzeczywistych stanów zwierzyny, jak również od założonych docelowych liczebności, które powinno się osiągnąć w marcu 2007. Wyrywkowe symulacje oparte na pozyskaniu i aktualnych liczebnościach populacji ocenionych przy pomocy wiarygodnych metod jednoznacznie wskazują, iż przy tworzeniu ŁRH podawano liczebność zwierzyny, która nie odzwierciedlała rzeczywistych stanów zwierząt łownych. Dlatego istnieje pilna potrzeba powołania przez poszczególne RDLP zespołów, które zweryfikują granice ŁRH oraz liczebność zwierzyny w WŁPH. W każdym ŁRH powinien znajdować się jeden OHZ, a zarządzający OHZ powinien być również koordynatorem ŁRH. Kadry. Poziom profesjonalizmu osób odpowiedzialnych za kierowanie gospodarką łowiecką jest w Polsce, na tle innych rozwiniętych krajów, przeciętny i mocno zróżnicowany. Bez wątpienia osobami najlepiej przygotowanymi do kierowania gospodarką łowiecką są absolwenci leśnictwa, biologii i ochrony środowiska, którzy studia kończyli pracą magisterską o tematyce łowieckiej. Osoby takie pracują przeważnie w Lasach Państwowych. Niestety, wiedza w zakresie łowiectwa jaką oni dysponują jest w dużym stopniu oparta na przestarzałych informacjach oraz rozwiązaniach, które już dawno straciły swoją aktualność. Powinno stać się regułą, iż osoby które są odpowiedzialne za prowadzenie gospodarki łowieckiej na poziomie MŚ, RDLP oraz zarządzający OHZ muszą być absolwentami leśnictwa, biologii lub ochrony środowiska, którzy dodatkowo ukończyli, bądź ukończą podyplomowe studia z zakresu gospodarki łowieckiej zatwierdzone przez MEIS. Osoby takie powinny co 5 lat weryfikować swoją wiedzę w trakcie kolejnych studiów podyplomowych z łowiectwa. Każde koło łowieckie powinno wytypować osobę, która weźmie udział w cyklicznych kursach szkoleniowych organizowanych w OHZ-tach. Osoba taka, wchodząca w skład Zarządu Koła Łowieckiego, będzie odpowiedzialna za utrzymywanie kontaktów z nadleśnictwem i koordynatorem ŁRH. Edukacja i szkolenie myśliwych. Zakres godzinowy i tematykę wykładów oraz zajęć praktycznych dla kandydatów na myśliwych i selekcjonerów ustala MŚ jednolicie dla całego kraju. Tematyka zajęć powinna uwzględniać zagadnienia istotne dla gospodarki łowieckiej i ochrony środowiska. Natomiast właściwy wojewoda powołuje zespół prowadzący szkolenia oraz komisje egzaminacyjne. Tematyka zajęć powinna uwzględniać najnowsze wyniki badań i wdrożeń oraz ich zastosowanie w planowaniu łowieckim. Należy utrzymać zasadę jednorocznego stażu kandydata na myśliwego, który powinien odbywać się na terenie OHZ. Dodatkowo kandydaci na selekcjonerów powinni odbyć jednomiesięczny staż w OHZ z zakresu rozpoznawania wieku samców zwierzyny płowej. Otrzymana przez myśliwego "karta łowiecka" powinna gwarantować dobry poziom edukacji myśliwego i być tzw. "zieloną maturą" (termin stosowany w wielu krajach UE) dla osób, które uzyskają prawo do wykonywania polowań. Finansowanie programów badawczo-wdrożeniowych. W ciągu ostatnich 15 lat finansowanie przez budżet centralny programów badawczych i wdrożeniowych związanych z gospodarką łowiecką charakteryzowało się niskimi nakładami, było chaotyczne, a uzyskane wyniki posiadają niski stopień praktycznego zastosowania. Należy jednak zaznaczyć, iż podobna sytuacja miała miejsce w pozostałych dziedzinach nauk przyrod- niczych. W rezultacie w skali ogólnopolskiej do gospodarki łowieckiej nie wprowadzono żad- nych istotnych nowoczesnych rozwiązań, co jest jedną z przyczyn kryzysu łowiectwa w naszym kraju.   .......... (brakuje początku zadania - jeżeli ktoś posiada prosimy o przesłanie) ................ lokalnych mających ograniczony zasięg terytorialny i merytoryczny, który najczęściej był ignorowany przez jednostki administracji państwowej na szczeblu centralnym i regionalnym. Nasza gospodarka łowiecka wymaga więc dopływu nowych rozwiązań i technologii opartych na wynikach badań i wdrożeń. Jest bardzo ważne, aby określić listę istotnych tematów badawczych i wdrożeń oraz wskazać wysokość nakładów na każdy temat i wdrożenie. Przydział realizacji danego tematu lub wdrożenia powinien nastąpić na drodze konkursu ofert. Liczba pracowników nauki mogącym na odpowiednim standardzie realizować łowiecką tematyką badań i wdrożeń jest w naszym kraju mocno ograniczona (15-20 osób). Dlatego należy zakładać, iż część takich projektów będzie musiała być realizowana przez zespoły złożone ze specjalistów krajowych i zagranicznych. Priorytety badań naukowych i wdrożeń powinny być opracowane przez zespół specjalistów powołanych przez Ministra Ochrony Środowiska i dotyczyć problematyki ogólnopolskiej. Na szczeblu regionalnym priorytety takie powinien opracować zespół przy odpowiednim wojewodzie. Natomiast priorytety lokalne powinny wyznaczać lokalne organy administracji państwowej, organizacje pozarządowe i prywatni sponsorzy. Przed opracowaniem listy priorytetów badań i wdrożeń w skali ogólnopolskiej i regionalnej niezbędne jest wykonanie opracowania dotyczącego uzyskanych wyników badań i wdrożeń na dany temat przez inne kraje Unii Europejskiej. Pozwoli to na zaoszczędzenie nakładów finansowych oraz uniknięcie dublowania prac, które już dawno zostały wykonane w innych krajach. Lista projektów badań i wdrożeń z propozycją ich finansowania oraz określenie wysokości środków powinny być przesłane do NFOŚiGW, KBN, DGLP, Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Rolnictwa i innych centralnych jednostek (programy ogólnopolskie) lub do Urzędów Wojewódzkich, WFOŚiGW, RDLP oraz innych regionalnych jednostek (programy regionalne). Niezależnie od tych źródeł finansowania powinien zostać stworzony Ogólnopolski Fundusz Łowiecki zasilany z różnych źródeł np. podatkiem dochodowym od tenuty dzierżawnej czy dodatkowym opodatkowaniem sprzedaży amunicji i broni myśliwskiej. Wdrożenia dotyczące poprawy środowiska bytowania zwierzyny można oprzeć na dopłatach unijnych, jakie w przyszłości mogą otrzymywać nasi rolnicy za tzw. "ugorowanie" 10% powierzchni gospodarstwa. Działania takie przyniosą znaczący wzrost liczebności zwierzyny drobnej w łowiskach Anglii i Francji. Uwagi ogólne Nowelizacja ustawy łowieckiej powinna być zgodna z ustawą o lasach, która najprawdopodobniej w najbliższym czasie będzie również nowelizowana. Koordynator ŁRH w uzgodnieniu z nadleśniczymi powinien otrzymać uprawnienia do zatwierdzania planów łowieckich na terenie całego ŁRH. Obecnie nie posiada on takich uprawnień i jego wpływ na gospodarkę łowiecką w ŁRH jest znikomy. Inne bariery, które hamują postęp gospodarki łowieckiej to zapis w ustawie o lasach legalizujący monopol DGLP finansowania badań naukowych. Możliwości takie powinny otrzymać zarówno RDLP jak również poszczególne nadleśnictwa. Pilną potrzebą jest modyfikacja zarządzenia wydanego przez DGLP (zarządzenie nr 46, lipiec 2004) dotyczącego udostępnienia danych instytucjom, które nie są w strukturach Lasów Państwowych. Znane są przykłady odmowy udostępniania takich danych jak materiały z wycen trofeów łowieckich czy wyników inwentaryzacji zwierzyny. Zarządzenie stało się wygodnym pretekstem ukrywania informacji, które mogą wskazywać na nieprawidłowe lub nieudolne prowadzenie gospodarki łowieckiej. Zebrał i opracował Prof. dr hab. Bogusław Bobek Publikacja 23 stycznia 2006 r. Powrót Szukaj   |   Ochrona prywatności   |   Webmaster P&H Limited Sp. z o.o.